1. Thế nào là nám má?
Nám má (RM) là một rối loạn tăng sắc tố da thường gặp ở phụ nữ Đông Nam Á. Bệnh thường xuất hiện ở vùng da thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Biểu hiện lâm sàng là những vết, mảng tăng sắc tố màu nâu, xám hay xanh đen xuất hiện đối xứng ở hai bên má, trán, cằm, mũi, hiếm khi gặp ở cổ, cánh tay. Kích thước của thương tổn thay đổi khi nhỏ khi to, bờ rõ nhưng không đều.. Bệnh lành tính, không nguy hiểm đến sức khỏe nhưng ảnh hưởng đến chất lượng sống của phụ nữ do mất thẩm mỹ, thiếu tự tin, mặc cảm.
Các nhà khoa học vẫn chưa xác định được chính xác nguyên nhân gây ra nám má nhưng các yếu tố nguy cơ gây nám má được đề cập nhiều nhất là: Di truyền, nội tiết tố, ánh sáng môi trường, mỹ phẩm, thuốc gây nhạy cảm ánh sáng….
Do chưa xác định được chính xác nguyên nhân nám má nên việc điều trị còn gặp nhiều khó khăn. Chính vì vậy, điều trị và dự phòng nám má bằng cách loại trừ các yếu tố nguy cơ là vô cùng quan trọng.
Những năm gần đây khi đời sống con người được nâng cao, việc làm đẹp của phụ nữ trở nên phổ biến và là một nhu cầu chính đáng. Tuy nhiên, nếu chăm sóc da không đúng cách và buộc làn da chúng ta phải trắng lên khác thường một cách nhanh chóng sẽ gây ra những tác hại về lâu dài: như dị ứng da, lão hóa da, mụn trứng cá đặc biệt là nám má.
2. Da chúng ta có những đặc điểm gì
Da người không chỉ là một vỏ bọc cơ thể đơn thuần mà là một cơ quan có nhiều chức năng quan trọng đối với đời sống con người.
Da có nhiệm vụ: che chở, bảo vệ cơ thể chống lại những tác động có hại cho cơ thể về sinh học, lý học, hóa học. Da còn làm nhiệm vụ hấp thu, dự trữ và chuyển hóa các chất, bài tiết các chất bảo vệ da (chất bã), đào thải các chất độc, thu nhận cảm giác, điều hòa thân nhiệt, cân bằng nội môi. Ngoài các chức phận riêng biệt nói trên, da còn liên quan mật thiết đến các bộ phận khác trong cơ thể, là nơi phản ánh tình trạng các cơ quan nội tạng, các tuyến nội tiết, những biểu hiện nhiễm độc, nhiễm trùng và dị ứng.
Da người có 8 chức phận:
- Bảo vệ,
- Điều hòa thân nhiệt,
- Bài tiết mồ hôi, tiết bã,
- Chuyển hóa cân bằng nước điện giải,
- Chức phận thu nhận cảm giác,
- Chức phận tạo sừng, tạo sắc tố,
- Chức phận miễn dịch,
- Chức phận tạo ngoại hình và chủng tộc.
Nói nôm na, da người là một rào chắn bảo vệ cơ thể khỏi các tác động có hại bên ngoài. Nếu phá hủy hàng rào đó da sẽ suy yếu đi theo thời gian hàng rào da cũng lão hóa và suy yếu đi. Vì vậy da cần được che chở, chăm sóc.
3. Chăm sóc da như thế nào cho đúng cách?
- Bảo vệ hàng rào da: không sử dụng các chất lột tẩy bào mòn, nhiều sản phẩm đội lốt dưỡng da, trị nám chứa những thành phần lột tẩy, bào mòn da khiến da mất lớp hàng rào bảo vệ có chứa sắc tố da mỏng, trắng của da non.
- Bảo vệ da trước điều kiện môi trường (nắng nóng, khói bụi, vi khuẩn…) bằng khẩu trang dày, sẫm màu, trùm kín, áo chống nắng, mũ nón rộng vành, kính chống nắng. Tia cực tím trong ánh nắng mặt trời là kẻ thù số một của làn da, làm cho da lão hóa sớm, đen xạm, nám da. Vì vậy, chị em nên dùng kem chống nắng thường xuyên để bảo vệ da, phòng tránh nám má.
- Chăm sóc cơ bản: Tẩy trang, rửa mặt, sữa rửa mặt phù hợp, xịt khoáng, dưỡng ẩm phù hợp, bôi kem chống nắng đúng cách.
- Sử dụng sản phẩm chăm sóc da phù hợp: nếu có thể nên sử dụng mỹ phẩm dưới sự hướng dẫn tư vấn của các chuyên viên mỹ phẩm và bác sĩ da liễu.
- Chăm sóc chuyên sâu: Chăm sóc da, tẩy tế bào chết, cung cấp vitamin C, trẻ hóa da bằng công nghệ laser, IPL, lăn kim….
4. Điều trị nám má ở đâu?
- Không nên tự điều trị, không lạm dụng mỹ phẩm lột tẩy trắng da không an toàn.
- Nên đi khám ở những cơ sở có bác sĩ chuyên khoa da liễu.
- Điều trị loại bỏ nguy cơ, bảo vệ da khỏi tia cực tím.
- Điều trị đặc hiệu tại cơ sở y tế chuyên khoa Da liễu.
5. Dự phòng nám má như thế nào?
- Tránh nắng.
- Không sử dụng các thuốc tránh thai đường uống nếu có thể.
- Bảo vệ tránh nắng nếu sử dụng những thuốc nhạy cảm ánh sáng.
- Không lạm dụng hóa mỹ phẩm lột tẩy da tại nhà, mỹ phẩm dưỡng trắng không an toàn.
Việc điều trị nám má còn nhiều hạn chế. Vì vậy, trước hết cần chăm sóc bảo vệ da để da khỏe mạnh, phòng tránh các yếu tố nguy cơ gây nám má là quan trọng nhất. Nếu bị nám má nên điều trị ở cơ sở y tế chuyên khoa da liễu, đừng nên ham rẻ tiền nhanh trắng để chuốc lấy hậu quả khôn lường, điều trị khó khăn, tốn kém.
